Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, năm 2023 nông nghiệp vẫn đạt mức tăng trưởng 3,83%, cao nhất trong 10 năm qua, tiếp tục giữ vững vị trí “là trụ đỡ của nền kinh tế”.

Năm 2023 đánh dấu một giai đoạn “vàng” của ngành nông nghiệp, khi kim ngạch xuất khẩu vượt qua con số 53 tỉ USD, mang lại nguồn thu nhập khổng lồ cho hàng ngàn nông dân từ sầu riêng, cà phê, và lúa gạo. Sầu riêng, cùng với cà phê và lúa gạo, nổi bật là ba mặt hàng có mức tăng giá mạnh nhất, đóng góp quan trọng cho sự phát triển của ngành nông nghiệp và biến hàng chục ngàn nông dân thành tỉ phú.
Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, sản lượng sầu riêng năm nay vượt qua 1 triệu tấn, tăng 15,9% so với năm 2022, đưa kim ngạch xuất khẩu sầu riêng trong năm 2023 lên mức kỷ lục gần 2,3 tỉ USD. Thị trường chủ đạo của sầu riêng là Trung Quốc, chiếm 90% tổng lượng xuất khẩu sầu riêng tươi. Dự kiến, trong năm 2024, sẽ mở rộng ra nhiều thị trường mới để tăng cường xuất khẩu.
Ông Nguyên nhận định rằng do Trung Quốc vẫn còn nhiều tiềm năng, giá trị xuất khẩu sầu riêng qua thị trường này có thể duy trì ổn định hoặc chỉ giảm nhẹ so với năm 2023. Ngành xuất khẩu trái cây cũng kỳ vọng tăng trưởng, với dự báo giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu trái cây nói rằng giá trị xuất khẩu sầu riêng có thể đạt 2,8 – 3 tỉ USD trong năm 2024.
Trong lĩnh vực lúa gạo, mục tiêu xuất khẩu khoảng 7 triệu tấn đã được vượt qua khi đạt 7,8 triệu tấn vào tháng 11. Giá gạo xuất khẩu cũng liên tục tăng, và dự kiến năm 2023, xuất khẩu gạo có thể lên tới 8,2 triệu tấn với kim ngạch gần 4,8 tỉ USD, mức cao nhất từ năm 1989.
Gạo Việt đã khẳng định thương hiệu trên thị trường, đặc biệt sau khi gạo ST25 được vinh danh là gạo ngon nhất thế giới năm 2023. ST25 cùng 10 giống gạo khác của Việt Nam được hưởng ưu đãi thuế khi xuất khẩu vào thị trường Liên minh châu Âu, tạo đà tăng trưởng cho xuất khẩu gạo Việt vào năm 2024.
Cà phê cũng là một điểm sáng trong năm 2023, khi giá cà phê tăng cao chưa từng thấy trong lịch sử xuất khẩu của Việt Nam. Xuất khẩu cà phê đạt khoảng 3,5 tỉ USD tính đến tháng 11, và dự báo xuất khẩu cà phê có thể đạt từ 4,5 – 5 tỉ USD vào năm 2024. Nhiều mặt hàng khác trong ngành nông nghiệp cũng ghi nhận doanh số xuất khẩu tăng trưởng.
Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, xuất khẩu mít trái và dừa tươi năm 2023 đều tăng trưởng 40%. Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc Công ty Vina T&T, dự đoán rằng thị trường rau củ quả xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2024 sẽ tiếp tục ổn định, thậm chí có thể tăng trưởng mạnh, đặc biệt là qua thị trường Trung Quốc.
Mặc dù nền kinh tế có thể đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức trong năm 2024, ngành nông nghiệp vẫn đặt mục tiêu phát triển, với các chỉ tiêu tăng trưởng GDP toàn ngành, giá trị sản xuất lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, và thủy sản. Tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản cũng đặt kỳ vọng ở mức 54 – 55 tỉ USD, trong khi tỉ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới là 80%.
Ngày 30/12, trong hội nghị đối thoại với nông dân Việt Nam năm 2023 tại Hà Nội với sự tham gia của 62 điểm cầu trên toàn quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đánh giá những thành tựu và thách thức của ngành nông nghiệp.
Thủ tướng đánh giá rằng trong những năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, vượt qua các chỉ tiêu đề ra. Tăng trưởng GDP nông nghiệp năm 2023 đạt mức 3,83%, cao nhất trong nhiều năm. Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản duy trì ở mức cao, với 10 nhóm ngành hàng xuất khẩu đạt 1 tỉ USD trở lên, và giá trị thặng dư thương mại năm 2023 ước đạt 11 tỉ USD. Các mặt hàng nổi bật bao gồm lúa gạo, cà phê, rau quả, tôm, cá tra.
Năm 2023 cũng là năm quan trọng khi Việt Nam lần đầu tiên xuất khẩu trên 8 triệu tấn gạo, đạt tổng giá trị 4,8 tỉ USD. Tuy nhiên, Thủ tướng cũng lưu ý một số vấn đề tồn tại và hạn chế, như sự không đồng đều trong phong trào nông dân và hoạt động Hội phát triển giữa các khu vực, sự thiếu chế biến sâu và gia tăng thâm hụt tài nguyên.
Thủ tướng đề xuất cho ngành nông nghiệp phải chuyển đổi sang tư duy kinh tế, tích hợp giá trị đa dạng, liên quan chặt chẽ đến phát triển bền vững và xanh.
Kết thúc hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh cần tăng cường nhận thức của nông dân về phát triển nông nghiệp hàng hóa lớn, nông nghiệp thông minh, tích cực hội nhập quốc tế, và thích ứng với biến đổi khí hậu. Thủ tướng cũng khuyến khích tận dụng mọi cơ hội, biến những thách thức thành cơ hội và quán triệt phương châm “muốn đi nhanh hãy đi một mình, muốn đi xa hãy đi cùng nhau”.
Thủ tướng tập trung triển khai chuyển đổi số trong nông nghiệp, xác định đây là yêu cầu thực tế của sự phát triển và là lĩnh vực ưu tiên thực hiện chuyển đổi số. Mục tiêu là mỗi nông dân có khả năng truy cập, khai thác và sử dụng hiệu quả nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp, từ đó giảm sự phụ thuộc vào các khâu trung gian từ sản xuất, phân phối đến người tiêu dùng.
Nguồn: Doanhnghiephoinhap.vn